Meeting Participatiewet

Marianne Dijkshoorn is ervaringsdeskundige op het gebied van obstakels die mensen met een beperking tijdens publieksevenementen en zakelijke bijeenkomsten kunnen tegenkomen. “Door een aangeboren beperking functioneren mijn benen niet optimaal en heb ik coördinatieproblemen met het lopen. In 2008 wilde ik graag naar het Rottepop Festival, dat in het Rottemerengebied werd georganiseerd. Omdat ik niet de hele dag op ongelijk terrein kan staan, heb ik de organisatie benaderd met de vraag of ze hier iets aan wilden doen. Zij vroegen mij advies te geven, en hier werd vervolgens in de plaatselijke krant aandacht aan besteed.” Nadat de Hogeschool van Rotterdam dit oppikte begon voor Dijkshoorn het balletje te rollen en werd zij gevraagd om gastcolleges te geven. “Na een secretariële opleidingen te hebben afgerond, studeerde ik daar toen al Vrijetijdsmanagement. Ik ben uiteindelijk in samenwerking met MEE Rotterdam Rijnmond afgestudeerd op een onderzoek hoe festivals beter toegankelijk kunnen worden voor mensen met een beperking.”

Rolstoelvriendelijk

Inmiddels is Dijkshoorn een eigen bedrijf gestart en legt zij zich toe op het organiseren van evenementen, én helpt zij organisaties en bedrijven bij het beter toegankelijk maken van hun locatie. De nodige ervaring heeft zij niet alleen opgedaan door als vrijwilliger te helpen bij allerlei evenementen in Rotterdam, van de Wereldhavendagen tot de Tour de France en City Racing, maar ook door bijeenkomsten voor (semi) overheden, zorginstellingen en wetenschappelijke opleidingen te organiseren. Tot nog toe is zij de enige organisator in Nederland die zich specifiek richt op zakelijke bijeenkomsten waar onder andere mensen met een beperking aan deelnemen. “Organisaties die zich inzetten voor mensen met een beperking vinden het prettig wanneer iemand met een beperking iets voor hen organiseert.” Ook heeft zij op verzoek van enkele overheidsinstanties zoals het Kadaster locaties getoetst en advies uitgebracht om de betreffende locaties toegankelijker te maken.

Onwetend

Inmiddels begint de festivalbranche steeds vaker rekening te houden met hun toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Wat betreft de zakelijke markt valt er volgens Dijkhoorn nog flink wat winst te behalen. “Het valt niet mee om locaties te vinden die geschikt zijn voor mensen met een beperking. Het eerste wat ik vraag is in hoeverre de locatie toegankelijk is voor rolstoelgebruikers, dan kunnen de meeste mensen met andere beperkingen er ook gemakkelijker in. Vervolgens beoordeel ik de locatie zelf ter plekke. Zo moest ik ooit een locatie vinden waar een MT met onder andere een rolstoelgebruiker en een rollatorgebruiker die een aangepast toilet nodig hadden, terecht kon. Van de 35 restaurants die ik benaderde, ben ik uiteindelijk bij vier locaties gaan kijken waarvan er slechts één geschikt bleek. Het probleem is dat locaties vaak nog wat onwetend zijn wat betreft de faciliteiten die nodig zijn voor bijvoorbeeld rolstoelgebruikers. Locaties beweren al snel dat hun invalidentoilet ruim genoeg is maar als er een trap of opstapje moeten worden betreden, er geen beugels aanwezig zijn, of de rolstoelstoel niet naast de toiletpot kan worden geplaatst, kan een rolstoelgebruiker er niet terecht. Hetzelfde geldt voor zalen die met een beperkt aantal kleine liften te bereiken zijn of doorgangen die minder dan 90 centimeter breed zijn. Ook met de aanwezigheid van doven en slechthorenden, slechtzienden of mensen met autisme bij een congres of andere bijeenkomst moet je echt rekening houden met een aantal zaken. Bied je informatie in braille aan, tref voorzieningen voor deelnemers met een blindengeleidehond, zorg voor een ringleiding en let bij het gebruik van filmmateriaal extra goed op audio en ondertiteling. Een goede verslaglegging zorgt dat de geboden informatie rustig kan worden nagelezen. En mensen met autisme zijn bijvoorbeeld weer gebaat bij een ruimte met zo min mogelijk afleiding en andere prikkels. Men denkt bij mensen met een beperking al snel aan rolstoelgebruikers of mensen met een sociale werkplaatsindicatie, maar tot die groep behoren ook mensen die gewoon een hbo- of wo-studie hebben afgerond en die nemen wel degelijk deel aan dit soort bijeenkomsten.”

Indicatie

Ondernemingen en locaties hebben in veel gevallen nog een lange weg te gaan. Het onderwerp toegankelijkheid onderaan de prioriteitenlijst plaatsen is volgens Dijkshoorn niet verstandig. “Er zijn meerdere ontwikkelingen gaande die maken dat je echt rekening moet gaan houden met deze doelgroep. Zo is op 1 januari 2015 de Participatiewet in werking getreden. Dit betekent voor werkgevers (met meer dan 25 medewerkers) dat 1 op de 25 werknemers een Wajongindicatie moet hebben. Daarnaast moeten alle nieuwbouwlocaties met een publieksfunctie sinds 1 juli 2015 tot 80% toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. Hiervoor heeft de overheid in 2001 de norm NEN 1814 opgesteld. Meestal beperkt zich dit echter tot de openbare ruimten zoals de hal, entree en de gastentoiletten. Zodra je de kantoorruimtes en de kantine nadert, houdt het op. Een derde punt is het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap dat in Nederland nog geratificeerd moet worden en op dit moment bij de Tweede Kamer ligt. Dit verdrag houdt in dat mensen met een beperking mee moeten kunnen draaien in de maatschappij, en dus ook toegang tot locaties moeten kunnen hebben.”

Oplossingen

Veel locaties zijn volgens Dijkshoorn niet goed voorbereid op de aankomende aangescherpte wet- en regelgeving. “Ongeacht om welke branche het gaat, als je in je eigen directe omgeving niet of nauwelijks te maken hebt met mensen met een beperking, sta je er niet direct bij stil. Maar je kan hun situatie wel vergelijken met het rondlopen met een kinderwagen. Dan loop je ook tegen de nodige obstakels op. Voor sommige van die obstakels zijn zeer bruikbare, makkelijke en relatief goedkope oplossingen te vinden zoals het plaatsen van een hellingbaan, het verwijderen van objecten uit de doorgangen of het indelen van invalidenparkeerplaatsen dichtbij de ingang. Maar er zijn ook normen die niet zomaar overal te realiseren zijn zoals een aangepast toilet en voldoende liftcapaciteit.”

Goed advies

De aanscherping van de wet is echter niet de enige reden waarom het rekening houden met mensen met een beperking in de mindset van locaties en bedrijven zou moeten zitten. “Mensen in een rolstoel gaan ook gewoon met vrienden en familie erop uit. Als zij met hun rolstoel niet bij jouw locatie terecht kunnen, kun je zomaar een groep van 10 of meer mensen mislopen. Het selecteren van een locatie geschiedt bij deze groep mensen vooral middels mond-tot-mondreclame. Ik adviseer dan ook alle bedrijven om op hun website en in hun promotiemateriaal aan te geven hoe toegankelijk ze zijn, maar ook welke faciliteiten ze niet bieden. Bij het organiseren van bijeenkomsten is het raadzaam om van tevoren te onderzoeken of je doelgroep een wisselende samenstelling heeft. Vervolgens geven experts of ervaringsdeskundigen die kennis hebben van de NEN 1814-norm graag tips en advies. Een locatie of bedrijf kan nog wel zo behulpzaam zijn op eventuele problemen op te lossen, maar een goede eerste indruk kan je maar één keer maken. Als rolstoelgebruikers worden geconfronteerd met obstakels in de weg, een traptrede voor het toilet of een zaal vol met statafels, ben je die goede indruk op het gebied van gastvrijheid zo kwijt.”

www.ToegankelijkheidEvenementen.nl

Met de komst van de Participatiewet en het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap, wil de overheid mensen met een beperking zo veel mogelijk deel laten nemen aan de maatschappij. Dat betekent uiteindelijk dat er ook meer mensen met een beperking zullen participeren aan zakelijke bijeenkomsten. Marianne Dijkshoorn, een evenementenorganisator met een fysieke beperking, breekt een lans voor zakelijke bijeenkomsten en locaties die beter rekening houden met deze doelgroep.

Organisaties die zich inzetten voor mensen met een beperking vinden het prettig wanneer iemand met een beperking iets voor hen organiseert.

De Participatiewet

De Participatiewet is uitbesteed bij gemeenten. Bedrijven en locaties die meer informatie willen ontvangen over de gevolgen van toepassing van deze wetgeving in hun bedrijfsvoering, kunnen het beste hun informatie halen bij organisaties die mensen met een beperking detacheren. Zij weten alles over de regelgeving, de benodigde aanpassingen, de subsidies en andere voordelen.