Marianne Dijkshoorn ontwikkelde voor een congres speciale rolstoelplaatsen gemaakt van zeil. Vaak kunnen lopers gewoon een klaargezette stoel gebruiken, terwijl er voor rolstoelgebruikers meestal geen plek is bedacht en die parkeren daarom maar ergens.
 

Als het goed is, is jouw event op 'D-Day' helemaal goed geregeld. Je weet immers wat nodig is, want je hebt het uitgevraagd bij registratie. Toch is misschien niet iedereen zo assertief geweest om een uitvraag te doen. Of loop je tegen onverwachte situaties aan omdat iemand niet of onduidelijk heeft gecommuniceerd.

Tekst: Marianne Dijkshoorn en Ingrid Rip


Je zult misschien zeggen, dan hadden degenen die voorzieningen nodig hebben hun mond open moeten doen? Dat mag zo zijn, toch is dat niet helemaal fair. Je dient met iedereen rekening te houden vanuit het gastvrijheidsprincipe en het Universal Design. Je houdt toch ook rekening met andere voedsel wensen vanuit geloof, overtuigingen of allergieën? Ieder mens wil volwaardig meedoen in de maatschappij en als je dan altijd wordt gezien als de uitzondering, voelt dat niet goed. Dat is dus niet inclusief. Het is jouw taak als organisator dat het allemaal goed in orde is. Als dat onverhoopt niet het geval is en je dus toch aanloopt tegen uitdagingen, dan moet je daar iets mee in de vorm van ad hoc oplossingen.

COP26

Een voorbeeld van een event waar de inclusie niet voldoende was doordacht, was de klimaattop COP26 in de Schotse stad Glasgow in 2021. Karine Elharrar, de Israëlische minister van Energie, kon niet van het hotel naar de evenementenlocatie komen omdat de shuttledienst niet toegankelijk was voor een rolstoelgebruiker. Beloftes van de organisatie dat er een rolstoeltoegankelijke bus werd geregeld die dag, zijn niet nagekomen.

Elharrar liet op Twitter weten dat ze het "triest" vond dat de Verenigde Naties rolstoelgebruikers geen toegang geeft tot haar evenementen terwijl zij het VN-verdrag Handicap hebben ontwikkeld; de wetgeving waar iedereen op elke plaats moet kunnen deelnemen ongeacht zijn/haar/die beperking. Deze wetgeving is ook in Nederland van kracht. De Israëlische Premier Naftali Bennett diende naar aanleiding van het voorval een klacht in tegen de organisatoren van de top. De Britse ambassadeur voor Israël, Neil Wigan, tweette dat hij zijn "oprechte excuses" had aangeboden aan de minister. "We willen een COP-top die iedereen verwelkomt", benadrukte hij.

De eerste dag moest Elharrar dus aan zich voorbij laten gaan. Zeer pijnlijk en frustrerend voor alle partijen! Vanaf de tweede dag was het wel geregeld en kon Elharrar volwaardig haar werk doen. Zo zie je maar dat als je met iedereen rekening wilt houden, je alle onderdelen moet spiegelen aan het Universal Design. Misschien was Elharrar er vanuit gegaan dat alles toegankelijk zou zijn gezien het feit dat het een VN-event was en mogelijk is zij introvert, maar dat zou dus niet uit moeten maken. Een evenement hoort in basis toegankelijk te zijn voor iedereen.

De ondertiteling met schrijftolken op deze foto komt wel vaker voor.

Perceptie van drukte

Toegankelijkheid gaat ook over de perceptie van drukte. Het is algemeen bekend dat introverten zich vaak niet senang voelen in drukke ruimtes maar - net zoals jij en ik - wel de kennis en informatie uit events nodig hebben om professioneel te kunnen functioneren. Hoe simpel is het om een ruimte te creëren waar mensen zich even kunnen terugtrekken om te reflecteren en tot rust te komen. Met name in de jaren 90 wer-den er veel gebedsruimtes bij internatio-nale congressen en/of kolfruimtes voor jonge moeders aangeboden.

Gek genoeg, zien wij dit in de laatste jaren bijna niet meer. Waarom eigenlijk? Als je je realiseert dat de waarde van het event groter is op het moment dat er meer ruimte is voor reflectie, zou je verwachten dat het onderwerp meer aandacht krijgt. Ingrid merkt op dat zij, hoewel zij geen introvert is, die behoefte tot ruimte in het programma en ruimte in de letterlijke betekenis bijna altijd mist. Zo'n omgeving kan door meerdere doelgroepen worden gebruikt, zeker als je in het design zorgt voor verschillende prettige ingerichte ruimtes zodat men-sen zich even terug kunnen trekken.

Uitzonderingen denk je? Door de participatiewet werken er talloze mensen met verschillende typen beperkingen in onze maatschappij bij een diversiteit van bedrijven en overheidsinstanties. Dat betekent dat er ook talloze bijeenkomsten zijn waar deze doelgroep aan deelneemt. Als je je dan realiseert dat je bij drie rolstoelgebruikers al een logistieke uitdaging hebt (denk aan toiletten en liften), is het misschien tijd om hier wat langer bij stil te staan.

Natuurlijk vergt dit soms extra ruimte, tijd en geld als je een extra toilet wilt huren of beter nog voor de langere termijn, duurzamer wilt bouwen. Toch zijn oplossingen vaak ook gewoon heel eenvoudig en kosten niets of niet veel. Een rolstoelplaats is zo ontworpen en gedrukt. Schrijftolken die ondertiteling verzorgen, zijn zo gehuurd. Dit is voor mensen met een auditieve beperking noodzakelijk en kan voor het hele publiek welkom zijn als je bijvoorbeeld in een galmende locatie organiseert.

De basis van een event moet gastvrij zijn. Gastvrijheid kost niets. Iedereen weet dat je bij een slechte ontvangst al op achterstand staat. Zorg er dus voor dat je hier al pluspunten scoort. Loop naar iemand toe die niet bij de registratiebalie kan door rolstoelgebruik of help iemand met visuele beperking bij het cateringbuffet. Een hele kleine moeite en een groot plezier voor jou als organisator, als initiatiefnemer en als bezoeker aan het event want iedereen voelt zich welkom!

Wil je weten hoe je een inclusief event moet voorbereiden? Klik dan hier.
 

Onze vijf tips:

1. Check, check, dubbel check locaties om missers te voorkomen en vraag door over toegankelijkheid. Er is een certificering voor 'Toegankelijke locaties' beschikbaar. Check of een locatie die heeft en zo nee, zoek door naar een andere locatie die hier wel over nadenkt!

2. Zorg dat Universal Design, toegankelijkheid, diversiteit en inclusie in alle documenten van projectplan tot draaiboek verwerkt is.

3. Instrueer je medewerkers, zowel hostessen als cateringmedewerker op gastvrijheid en het naar mensen toegaan om eventueel hulp te bieden.

4. Zorg altijd voor een ruimte zodat mensen zich kunnen terugtrekken om welke reden dan ook.

5. Vraag, als er een ongewenste situatie ontstaat, aan de betrokken persoon of je kunt helpen. Dan hoor je vanzelf nee of ja en hoe.


 

Over de schrijvers

Ingrid Rip adviseert als event designer organisaties over bewust event design zodat de diverse stakeholders gewenste veranderingen kunnen realiseren met het oog op de korte termijn én de langetermijnstrategie. De methode neemt diverse wensen, benodigdheden, obstakels en pijnen in acht in de drie te doorlopen fases: Change, Frame, Prototype!

Marianne Dijkshoorn is adviseur op het gebied van toegankelijkheid voor mensen met een verschillend type beperking. Haar specialiteit ligt op het gebied van toegankelijkheid bij evenementen en evenementenlocaties. In 2008 maakte zij het eerste festival van Nederland toegankelijk en een van haar bekendste projecten is de toegankelijkheid van het Eurovisie Songfestival in Rotterdam. Ook is zij de schrijver van het zeer praktische boek 'Maak je event toegankelijk voor iedereen'. Als adviseur certificeert zij locaties, begeleidt ze organisatoren in het proces om (zakelijke) evenementen toegankelijk te maken en geeft ze lezingen en trainingen op het gebied van toegankelijkheid en/of gastvrijheid.